การปรับตั้งเบาะจักรยาน นอกจากความสูง ความกว้าง และ ความโค้งแล้ว อีกปัจจัยหนึ่งที่สำคัญต่อความสบายในการนั่งก็คือ องศาเบาะ
เรามักจะเห็นการตั้งองศาเบาะจักรยานในมุมแบบนี้
แต่ในบางครั้ง ก็เห็นอะไรแบบนี้…
หรืออาจจะแบบนี้…
แต่เชื่อหรือไม่?
การปรับองศาเบาะจักรยานเพียงเล็กน้อยสามารถสร้าง Feeling ที่ต่างกันโดยสิ้นเชิงได้
องศาเบาะ ส่งผลอย่างไร?
องศาเบาะ เป็นตัวกำหนดมุมของน้ำหนักที่กดลงบน Sit Bone ของผู้ปั่น
องศาปกติ
การเซ็ตองศาเบาะจะเซ็ตให้มีระนาบขนานกับพื้นที่สุด เพื่อให้ Sit Bone กดลงบนเบาะ โดยทำมุมตั้งฉากกับเบาะเพื่อให้ความมั่นคงในการนั่ง
ปรับเอนไปด้านหน้า:
ถ้าองศาเบาะ “เทไปด้านหน้า” จะทำให้กระดูกเชิงกรานของผู้ปั่นเอนไปด้านหน้าด้วย
- แรงกดบริเวณเป้าลดลง นั่งสบายมากขึ้น
- แต่ถ้าตำแหน่งนั่งไหลไปด้านหน้า ก็ทำให้เกิดแรงกดที่เป้าได้เหมือนกัน
- น้ำหนักเทไปที่มือมากกว่าปกติ ทำให้เกิดอาการเมื่อยมือ มือชาได้เร็วกว่าปกติ
พบได้ในกรณี: นักปั่นที่ต้องการประสิทธิภาพจากท่านั่งลู่ลม เพราะการปรับเบาะเอนหน้า จะทำให้หลังของผู้ปั่นเอนไปด้านหน้าตาม พอก้มมากขึ้น พื้นที่ปะทะลมก็ลดน้อยลง แอโร่มากขึ้น
ปรับเอนไปด้านหลัง:
ถ้าองศาเบาะ “เทไปด้านหลัง” กระดูกเชิงกรานของผู้ปั่นจะเอนไปด้านหลัง
- แรงกดบริเวณเป้ามากขึ้นลง ทำให้รู้สึกอึดอัด เป้าชา
- น้ำหนักเทไปที่หลังมากกว่าปกติ ทำให้เกิดอาการเมื่อยหลังส่วนล่าง ผู้ปันอาจจะไหลตกจากเบาะไปด้านหลังได้
พบในในกรณี: “ปรับเบาะผิด !!!!@!#!@#”
แล้วเราควรปรับมุมเบาะเท่าไหร่หละ?
- ใช้งานทั่วไป เน้นความสบาย – 0 องศา
- ใช้งานในการแข่งขัน – เอนหน้าไม่เกิน 2 องศา
ปรับมุมเบาะเองได้ไหม?
ผู้ปั่นสามารถปรับองศาเบาะเองได้ง่ายๆ โดยใช้อุปกรณ์ต่อไปนี้
อุปกรณ์ที่จำเป็น
- ตัววัดองศาระดับน้ำ หรือ Smartphone (ใช้แอพฯ ระดับน้ำ)
- แผ่นกระดาน / เขียง / หนังสือปกแข็ง
- ประแจไขรางเบาะ (ขนาดขึ้นอยู่กับประเภทรางเบาะ/หลักอาน)
ขั้นตอนในการปรับเบาะ
- ตั้งรถจักรยานในแนวราบ อาจจะใช้ขาตั้งจักรยานเพื่อความแม่นยำในการวัด
- วางแผ่นกระดานบนเบาะ
- วางระดับน้ำ หรือ มือถือ บนแผ่นกระดาน แล้วเช็คองศาของเบาะ (อย่าลืมจดองศาเดิม)
- ใช้ประแจไขปรับเบาะให้ได้องศาตามที่ต้องการ
- เมื่อได้องศาที่พอใจแล้ว อย่าลืมไขกลับให้แน่นตาม Spec ที่ผู้ผลิตกำหนด
- ทดลองปั่นซักประมาณ 15 นาที
ข้อแนะนำในการปรับเบาะ
- ในการวัดองศาแต่ละครั้ง ควรใช้ขาตั้งเดิม และวางจักรยานในระนาบเดิม หรือใกล้เคียงเดิมที่สุด
ทั้งนี้แล้ว “การปรับองศาเบาะไม่มีผิด/ถูก ถ้าหากอยู่ในขอบเขตที่เหมาะสมและสมดุลย์กับปัจจัยอื่น”
(ไม่ทำให้เกิดปัญหาที่จุดอื่น เช่น น้ำหนักลงมือ/หลัง มากเกินไป)
แต่ถ้าหากผู้ปั่นยังไม่แน่ใจว่าควรปรับเซ็ตแบบไหน การเริ่มโดยการปรับเบาให้ระนาบกับพื้น (0 องศา) คือวิธีที่ชัวร์ที่สุด
การ Fitting โดยช่างผู้เชี่ยวชาญ จะเซทเบาะได้เหมาะสมที่สุด รวมถึงส่วนอื่นๆของจักรยานด้วย